باور به وجود شیطان در میان ادیان ابراهیمی، امری پذیرفته شده است و ریشه در متون مقدس این ادیان دارد. همچنین در مورد اینکه شیطان، در ابتدا فرمانبردار بود و بعدها به واسطهی نافرمانی خویش از درگاه الهی رانده گردید، میان ادیان ابراهیمی اتفاق نظر وجود دارد. البته در مورد اینکه آیا شیطان در اصل جن بوده یا فرشته، در این ادیان، اتفاق نظر وجود ندارد.
اعتقاد به وجود شیطان در مسیحیت
اعتقاد به وجود شیطان به عنوان فریبگر و وسوسه کننده انسانها، در مسیحیت سنتی مورد پذیرش قرار گرفته است. صرف نظر از عهد قدیم، در عهد جدید نیز نام شیطان و افعال وی بسیار ذکر گردیده است.
در انجیلها، داستانهای زیادی در مورد معجزه حضرت عیسی در خارج ساختن دیوها و شیاطین[1] از بدن انسانها ذکر شده است.[2]
با این حال برخی بر این باورند که اعتقاد به وجود شیطان، ریشههای خود را از ادیان شرکآلود برگرفته است. به اعتقاد این گروه، یهودیان پس از اسارت بابلی و در مجاورت با اقوام بتپرست، اعتقاد به شیطان را از آنان فراگرفته و در متون دینی گنجاندهاند. البته این نظریه از نگاه دانشمندان سنتگرای مسیحی مردود شمرده شده و در تعارض با کتاب مقدس دانسته میشود.[3]
برخی از مسیحیان نیز با آنکه وجود شیطان را پذیرا شدهاند اما با این حال در مورد استفاده از کلمه شیطان در عهد جدید و نسبت دادن بیماریها به شیطان و دیوها تردید دارند. این دسته از مسیحیان در مورد عباراتی از عهد جدید و کلام حضرت مسیح، که به وجود شیاطین و دیوها در افراد مریض اشاره دارد تفاسیری متفاوت را ارائه کردهاند. مهمترین تفاسیر ارائه شده از سوی این افراد دو توجیه است:
نخست آنکه استفاده از کلماتی نظیر ارواح خبیث، استعمال مجازی است، پس در حقیقت این بیماران دارای مریضیهای جسمی و عقلی بودند اما مجازا با این عناوین خوانده میشدند.
دوم آنکه استفاده از این عناوین، به خاطر همراهی با یهودیان آن عصر بود. زیرا آنها معتقد بودند که ارواح خبیث در انسانها سکونت میگزینند و حضرت عیسی کلام آنها را قبول نداشت اما با آنها طبق اعتقاد خودشان برخورد میفرمود.
البته روشن است که هر دو تفسیر مذکور، از نگاه اکثر مسیحیان سنتگرا مردود شمرده گردیده و در تعارض با کتاب مقدس دانسته شده است.[4]
اعتقاد به وجود شیاطین و دیوها و نیز سکونت گزیدن آنها در بدن انسانها تا آنجا مهم شمرده میشود که حتی در برخی از کلیساها، افرادی با عنوان "متصدی اخراج ارواح شریر (دیوها و شیاطین)"[5] وجود دارند.[6]